اهداف: پیامدهای منفی اقلام تعهدی به جریان نقد عملیاتی بستگی دارد و هدف این پژوهش تعیین تأثیر جریان نقد عملیاتی بر اقلام تعهدی غیرعادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تأکید بر نوع صنعت است. روش: برای محاسبه ی اقلام تعهدی غیرعادی از الگوی جونز تعدیل شده استفاده شده است. فرضیه ها براساس داده های 118 شرکت بورس اوراق بهادار تهران طی دوره ی شش ساله (1390 تا 1395) با استفاده از الگوی رگرسیون چندمتغیره و داده های ترکیبی، آزمون و تجزیه و تحلیل شد. نتایج: یافته ها نشان می دهد بین جریان نقد عملیاتی و اقلام تعهدی غیرعادی رابطه ی معکوس معناداری وجود دارد. جریان نقد عملیاتی در صنایع خودرو و قطعات، صنعت دارویی و صنعت سیمان، آهک و گچ نیز رابطه ی معکوس و معناداری با اقلام تعهدی غیرعادی دارد و با کاهش جریان نقد عملیاتی، اقلام تعهدی غیرعادی افزایش می یابد. به طور کلی، پیامدهای منفی اقلام تعهدی به میزان جریان نقد عملیاتی بستگی دارد و شرکت های دارای جریان نقد عملیاتی منفی، ممکن است نتایج آزمون اقلام تعهدی غیرعادی را تحریف کنند

هدف: هدف این پژوهش مطالعه توان اقلام تعهدی در پیش بینی جریان های نقدی آتی و اثر ریسک ورشکستگی بر رابطه مزبور می باشد. چراکه اتخاذ تصمیم ها و ارزیابی های اقتصادیِ گروه های مختلف ذی نفعان از قبیل تصمیم های خرید یا فروش توسط استفاده کنندگان یا ارزیابی تداوم فعالیت توسط حسابرسان و ... مستلزم ارزیابی توان واحد تجاری در ایجاد وجه نقد است. بعلاوه برخی پژوهش ها حدس هایی را در خصوص اینکه ریسک ورشکستگی، رابطه بین اقلام تعهدی و جریان های نقدی آتی را تحت تاثیر قرار می دهد، مطرح نموده اند.روش شناسی: تحقیق حاضر با استفاده از اطلاعات مالی شرکت های ذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران، ابتدا به مدل سازی بومی ورشکستگی بر اساس مدل چاریتو می پردازد. سپس با تفکیک اقلام تعهدی به دو بخش اختیاری و غیراختیاری، به بررسی بررسی اثر ریسک ورشکستگی بر توان اقلام تعهدی غیرعادی در پیش بینی جریان های نقدی آتی می پردازد.یافته ها: شواهد پژوهش حاضر نشان می دهد اگرچه بین اقلام تعهدی غیر عادی و جریان های نقدی آتی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد، اما با بالا رفتن ریسک ورشکستگی شدت این رابطه کاهش می یابد. این امر حاکی از آن است که اقلام تعهدی غیر عادی در شرکت های با ریسک ورشکستگی پایین، حاوی اطلاعات سودمندی درباره جریان های نقدی آتی می باشد.نوآوری و ارزش: اگرچه پژوهش های گذشته توان اقلام تعهدی را در پیش بینی جریان های نقدی مورد بررسی قرار داده اند، با این حال این تحقیق ضمن تفکیک اقلام تعهدی، اثرگذاری ریسک ورشکستگی را بر رابطه یادشده مورد تحلیل تجربی قرار داده است. از این رو شواهد مقاله حاضر بینش نوینی را پیش روی سرمایه گذاران، حسابرسان و ... قرار می دهد.

برخی پژوهش های اخیر در بازار سرمایه، نشان دهنده شواهدی مبنی بر برخورداری اقلام تعهدی غیرعادی از محتوای اطلاعاتی هستند و بیان می کنند که اقلام تعهدی غیرعادی، همیشه ناشی از خطای برآورد توسط مدیریت نیستند و ممکن است این اقلام، مشابه با سایر اطلاعات حسابداری از محتوای اطلاعاتی برخوردار باشند. با توجه به این موارد در این پژوهش، محتوای اطلاعاتی اقلام تعهدی غیرعادی در خصوص پیش بینی جریان های نقدی آتی بررسی شده است. بدین منظور، با بررسی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1389-1380 شواهدی مهیا گردید که نشان می دهد، میان اقلام تعهدی غیرعادی و جریان های نقد آتی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، اما این رابطه با بالارفتن ریسک ورشکستگی کاهش می یابد و معناداری خود را از دست می دهد، که می تواند نشان دهنده این موضوع باشد که اقلام تعهدی غیرعادی در شرکت های با وضعیت مناسب و با ریسک ورشکستگی پایین، ناشی از خطای برآورد نبوده، حاوی اطلاعات سودمندی در رابطه با عملکرد آتی آنها هستند.

بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی و عوامل موثر بر آن می تواند برای سرمایه گذاران و تحلیل گران بازار سرمایه ارزشمند باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی و عوامل زمانی و اقتصادی بالقوه موثر بر این رابطه است. بدین منظور 107 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران برای بازه زمانی 11 سال (1384-1394) مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با استفاده از رگرسیون مقطعی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی برای هر سال در طول دوره زمانی پژوهش آزمون شد. سپس عوامل بالقوه اقتصادی و زمانی که می توانند بر رابطه مذکور تاثیر داشته باشند با استفاده از تکنیک های آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد رابطه منفی بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی در طول ده سال گذشته کاهش یافته و از 997/0-در سال 1384 به 347/0-در سال 1394 رسیده است. همچنین از بین پنج عامل بالقوه، سه عامل شوک های جریان وجه نقد مبتنی بر زمان، اقلام تعهدی غیر مرتبط با زمان و نگهداری دارایی های نامشهود در کاهش رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی نقش دارند. به عبارت دیگر، افزایش حجم و تکرار عوامل فوق موجب کاهش همبستگی منفی بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی در طول دوره پژوهش شده است.

در این پژوهش رابطه اقلام تعهدی غیرعادی (معیار مدیریت سود) و گزارش حسابرس (اندازه گیری شده با دو متغیر نوع موسسه حسابرسی و نوع اظهارنظر حسابرس) بررسی شده است. در این پژوهش نوع موسسه حسابرسی به دو دسته موسسه های بزرگ و موسسه های غیربزرگ و نوع اظهارنظر حسابرس هم به دو دسته مقبول و غیر مقبول تقسیم شده اند. بررسی فرضیه های پژوهش به کمک تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی و رگرسیون لجستیک در دوره زمانی 1389-1383 نشان داد، بین نوع موسسه حسابرسی و اقلام تعهدی غیرعادی ارتباط وجود ندارد؛ یعنی موسسه های بزرگ یشتر از سایر موسسه های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران (به عنوان موسسه های حسابرسی غیربزرگ)، قادر به کشف مدیریت سود نبودند ولی بین اقلام تعهدی غیرعادی و صدور گزارش مقبول توسط حسابرسان موسسه های بزرگ ارتباط معنادار مثبت وجود دارد؛ یعنی با افزایش اقلام تعهدی غیرعادی، گزارش های حسابرسی صادر شده توسط موسسه های بزرگ به سمت مقبول شدن سوق پیدا کرده است.

هدف: پژوهش های پیشین نشان داده اند که جزء تعهدی سود نسبت به جزء نقدی آن از پایداری کمتری برخوردار است و این پایداری کمتر را به ذهنی تر بودن اجزای تعهدی سود نسبت داده اند. سود حسابداری یکی از مهم ترین ارقامی است که سرمایه گذاران در تحلیل های قیمت گذاری سهام استفاده می کنند. با این حال، استفاده از اطلاعات سود حسابداری، بدون دقت به شیوه ایجاد و ترکیب اجزای تشکیل دهنده آن ممکن است در آینده نتایج نامطلوبی در پی داشته باشد. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی پایداری و قیمت گذاری سود، اقلام تعهدی و جریان های وجوه نقد عملیاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: برای دستیابی به هدف پژوهش، داده های 106 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفتند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رویکرد رگرسیون با داده های ترکیبی و همچنین، از تحلیل رگرسیون حداقل مربعات غیرخطی در قالب سیستم معادلات همزمان و نیز آزمون میشکین (1983) استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد که سود عملیاتی پایدار است و می توان بر اساس روند سودهای جاری، سودهای آتی را پیش بینی نمود. همچنین، نتایج نشان داد که پایداری جزء نقدی سود بیشتر از جزء تعهدی است ولی از منظر بازار، سرمایه گذاران قابلیت اتکای بیشتری به اقلام تعهدی نسبت به جزء نقدی سود نشان می دهند. در نهایت، بین پایداری سود و اجزای سود برآورد شده توسط سرمایه گذاران و پایداری واقعی سود و اجزای سود تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: سود و اجزای آن از دیدگاه استفاده کنندگان بیشتر از ارزش واقعی خود قیمت گذاری شده و در پیش بینی ها مدنظر قرار می گیرد. این موضوع می تواند نشان دهنده عدم آگاهی کافی بازار از پایداری سود و اجزای سودهای جاری در سودآوری های آتی باشد. دانش افزایی: امروزه سیستم های اطلاعاتی حسابداری نقش بسیار مهمی در گردش فعالیت سازمان ها ایفا نموده، در مجموعه محیط اقتصادی کشورها وظیفه ای با اهمیت برعهده دارند. هرگونه پژوهش در زمینه نحوه اثرگذاری اطلاعات حسابداری بر طیف وسیع تصمیم گیرندگان ذینفع در شرکت ها، به درک بهتر از چگونگی نقش این اطلاعات و ضرورت افشای بیشتر و بهتر آن ها کمک می کند. یافته های این پژوهش بر اهمیت تجزیه و تحلیل دقیق پایداری و قیمت گذاری سود، اقلام تعهدی و جریان های وجوه نقد عملیاتی هنگام ارزیابی عملکرد مالی شرکت ها تأکید دارد.

حق الزحمه حسابرسی عاملی مهم در کیفیت حسابرسی و در نتیجه کیفیت گزارشگری مالی می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر حق الزحمه عادی و غیرعادی حسابرس بر بازگشت اقلام تعهدی (به دو فرم اقلام تعهدی خوب و خطای برآورد اقلام تعهدی) می باشد. در این پژوهش برای تفکیک حق الزحمه حسابرس به دو بخش عادی و غیرعادی از رویکرد لین و همکاران (2018) و برای تفکیک اقلام تعهدی به دو جزء اقلام تعهدی خوب و خطای برآورد اقلام تعهدی از مدل آلن و همکاران (2013) استفاده شده است. به منظور آزمون فرضیه ها، تعداد 82 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1396-1391 به عنوان نمونه انتخاب شده و با استفاده از روش داده های ترکیبی بررسی شدند. روش آزمون فرضیه ها نیز رگرسیون چندمتغیره با روش برآورد حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) می باشد. نتایج حاصل از آزمون های آماری موید این است که حق الزحمه عادی حسابرس بر جزء اقلام تعهدی خوب تاثیر مثبت و معنادار دارد در حالی که تاثیر حق الزحمه عادی بر خطای برآورد اقلام تعهدی معنادار نمی باشد. همچنین نتایج نشان داد حق الزحمه غیرعادی حسابرس بر خطای برآورد اقلام تعهدی تاثیر منفی و معناداری دارد، اما تاثیر حق الزحمه غیرعادی حسابرس بر اقلام تعهدی خوب معنادار نمی باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.